Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

Αναρτήσεις

Προβολή αναρτήσεων από Ιούλιος, 2016

Οι Δήμοι και ο ρόλος τους στο βυζαντινό κράτος

Οι «Δήμοι» στο Βυζάντιο αποτελούν κατάλοιπο των δημοκρατικών θεσμών. Αρχικά λειτουργούσαν ως λαϊκές ομάδες οι οποίες, στη συνέχεια, μετεξελίχθησαν σε αθλητικά σωματεία τα οποία είχαν επιφορτιστεί με την οργάνωση των ιππικών αγώνων.   Με την πάροδο του χρόνου, αυτά τα σωματεία απέκτησαν υπολογίσιμη πολιτική ισχύ. Από μαρτυρίες τις οποίες έχουμε η δραστηριότητά τους λάμβανε χώρα σε όλες τις μεγάλες πόλεις της Βυζαντινής αυτοκρατορίας, τόσο στον ελλαδικό χώρο (Ρόδος, Γόρτυνα, Νέα Αγχίαλος κ.ά)  όσο και στη Μικρά Ασία (Μίλητος, Έφεσος Κύζικος, Πριήνη, Στρατονίκεια κ.ά), την Ανατολή (Αντιόχεια, Ιερουσαλήμ, Καισάρεια Παλαιστίνης, Έμεσα κ.ά) και την Αίγυπτο (Αλεξάνδρεια, Οξύρυγχος, Αντινόη κ.ά). Οι Δήμοι διακρίνονταν από τον χρωματισμό που είχαν τα εμβλήματά τους. Έτσι είχαμε τους Πράσινους, τους Λευκούς, τους Βένετους και τους Ρούσιους. Δηλαδή τέσσερις ξεχωριστούς Δήμους.  Επισήμως δεν είχαν κάποια πολιτική εξουσία. Από τον 5ο αιώνα οι αρχηγοί τους διορίζονταν από τον αυτοκρά

Η επανάκτησις της Κωνσταντινουπόλεως το 1261

Η Βυζαντινή αυτοκρατορία το 1265 Στις 24 με 25 Ιουλίου του 1261 ο Αλέξιος Στρατηγόπουλος βρίσκει την ευκαιρία και ανακαταλαμβάνει την Κωνσταντινούπολη για λογαριασμό του Μιχαήλ Η’ που ηγείτο του κράτους της Νικαίας. Ο Ενετικός στόλος έλειπε σε μία εκστρατεία στον Εύξεινο Πόντο ενώ η πόλη δεν φυλάσσονταν καλά.   Να σημειωθεί ότι λίγο καιρό πριν ο Μιχαήλ είχε έρθει σε συμφωνία με τους Γενουάτες για να αντισταθμίσει την ναυτική υπεροχή των Ενετών. Πρόκειται για την Συμφωνία του Νυμφαίου. Στις 15 Αυγούστου ο Μιχαήλ στέφεται αυτοκράτωρ με συναυτοκράτορα τον γιο του Ανδρόνικο. Παραθέτουμε την εξιστόρηση των συμβάντων της επανάκτησης της Κωνσταντινουπόλεως μέσα από την “Χρονική Συγγραφή” του Γεωργίου του Ακροπολίτου: Ὁ δὲ βασιλεὺς τὸν Στρατηγόπουλον Ἀλέξιον τὸν καίσαρα μετὰ στρατευμάτων τινῶν οἰκονομήσας ἐπὶ τοῖς δυτικοῖς ἐκπέπομφε μέρεσι, τοῖς ἐκεῖσε οὖσι τῶν Ῥωμαίων ὑπεναντίοις ξυνελθεῖν εἰς μάχην, παραγγείλας ὡς ἐν τῷ διέρχεσθαι, ἐπεὶ τὰ τῆς ὁδοῦ τῆς ἐκεῖσε φερούσης π

Κοινά σημεία του 11ου αιώνος στο βυζαντινό κράτος με την σημερινή εποχή

Απαλλαγή από τους φόρους των «Δυνατών» και των Μοναστηριών και υπερβολική επιβάρυνση των μικροϊδιοκτητών, των βιοτεχνών, των μικρεμπόρων. Ειδικά η επαρχία κλήθηκε να πληρώσει τις υπέρογκες σπατάλες της αυτοκρατορικής αυλής. Ως εκ τούτου υπήρξε μεγάλη δυσαρέσκεια έναντι της πρωτευούσης, της Κωνσταντινουπόλεως, τότε και τώρα Όλα τα κεντρικά πόστα, τα κλειδιά του κράτους (διοίκηση, οικονομία, στρατός και στόλος) τα κατείχαν οι διεφθαρμένοι κεντρικοί γραφειοκράτες της Κωνσταντινουπόλεως, οι οποίοι ήταν δίπλα στον αυτοκράτορα και τον επηρέαζαν. Οι ίδιοι, μάλιστα, τον εξέλεγαν, τότε και τώρα  Διαφθορά κρατικών αξιωματούχων τότε και τώρα Απόκτηση αξιωμάτων επί πληρωμή τότε και τώρα Αθρόοι διορισμοί στο δημόσιο και υπέρογκη αύξηση των μισθών των Δημοσίων υπαλλήλων (ειδικά επί Κων/νου Ι Δούκα 1059-1067) τότε και τώρα Διορισμοί στο κράτος ημετέρων, κρατικό χρήμα στους ημέτερους (π.χ Ιωάννης ο Ορφανοτρόφος αδελφός του Μιχαήλ Δ’ του Παφλαγόνα και ευνούχος της αυλής διόριζε ανθρώπους τ

Οι πολιτικοθρησκευτικές αλλαγές κατά τον 8ο αιώνα

Το Βυζαντινό κράτος και η Ευρώπη το 8οο Ο 8ος αιών τόσο για το Βυζάντιο όσο και για την Δυτική Ευρώπη είναι πολύ σημαντικός. Η Εικονομαχία που δεσπόζει στο βυζαντινό κράτος θα οδηγήσει στην μετάβασή του στους καθεαυτό μεσαιωνικούς χρόνους και στην αλλαγή της πολιτικής του ιδιοσυστασίας. Από τούδε και στο εξής θα εμφανιστούν πολύ ισχυροί Πατριάρχες οι οποίοι θα επιδιώξουν να συγκυβερνήσουν, αν όχι να κυβερνήσουν (Φώτιος, Νικόλαος Μυστικός, Μιχαήλ Κηρουλάριος αργότερα) την ανατολική αυτοκρατορία. Παράλληλα, η έως τότε κατακερματισμένη Δύση αρχίζει να συσπειρώνεται μέσα από τους Καρολίδες, οι οποίοι με την βοήθεια του Πάπα διεκδικούν μερίδιο στην οικουμενικότητα. Το ισοζύγιο ανατρέπεται και εκεί που άλλοτε η πολιτική ηγεσία (Βυζάντιο) ήταν ακλόνητη, τώρα αποκτά ανταγωνιστές. Εκεί, πάλι, που η θρησκευτική ηγεσία (Παπική Εκκλησία) εθεωρείτο οικουμενική και μοναδική αρχίζει η διαδικασία αμφισβητήσεως των πρωτείων της. "Την περίοδο της εικονοκλαστικής κρίσεως χαρακτηρίζ

Η σύνοδος της Ιέρειας το 754 και οι συνέπειές της

Όταν ανέβηκε στο θρόνο ο Κωνσταντίνος οι ευρωπαϊκές επαρχίες ήταν ακόμα αφιερωμένες στη λατρεία των εικόνων, ενώ οι επαρχίες της Μ. Ασίας είχαν ήδη ανάμεσα στον πληθυσμό τους αρκετούς εικονομάχους. Ο Κωνσταντίνος πέρασε τα δύο πρώτα χρόνια της βασιλείας του σ’ ένα διαρκή αγώνα με τον αδελφό της γυναίκας του Αρτάβασδο , ο οποίος ηγείτο μιας επανάστασης που απέβλεπε στην υπεράσπιση των εικόνων. Ο Αρτάβασδος πέτυχε να αναγκάσει τον Κωνσταντίνο να εγκαταλείψει την πρωτεύουσα και να κηρυχθεί αυτοκράτορας. Στη διάρκεια του έτους της βασιλείας του αποκατέστησε τη λατρεία των εικόνων. Ο Κωνσταντίνος όμως κατόρθωσε να τον εκθρονίσει, να πάρει πίσω το θρόνο και να τιμωρήσει αυστηρά τους υποκινητές της επανάστασης. Το εγχείρημα του Αρτάβασδου έδειξε στον Κωνσταντίνο ότι η λατρεία των εικόνων ήταν δυνατόν να αποκατασταθεί δίχως μεγάλες δυσκολίες, ενώ συγχρόνως τον ανάγκασε να προχωρήσει πιο αποφασιστικά στην ανάγκη μέτρων που θα δυνάμωναν στη συνείδηση του λαού