Συνοπτική παρουσίασις των ιστορικών γεγονότων που έλαβαν χώρα κατά τη βυζαντινή περίοδο 283-305 Διοκλητιανός Πολλοί θεωρούν ότι οι διοικητικές και θεσμικές αλλαγές στις οποίες προέβη στις αρχές της βασιλείας του ο ρωμαίος αυτοκράτορας Διοκλητιανός σηματοδοτούν την αρχή της «βυζαντινής» εποχής. 306-324 Βασιλεία του Κωνσταντίνου στη Ρώμη 313 Έκδοση των «αποφάσεων» των Μεδιολάνων Το 313 ο Κωνσταντίνος σε συνεργασία με τον Λικίνιο εξέδωσε —από τα Μεδιόλανα σύμφωνα με την παράδοση— κείμενο που διασφάλιζε την αρχή της θρησκευτικής ελευθερίας των υπηκόων της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Οι «αποφάσεις των Μεδιολάνων» είναι ευρύτερα γνωστές και ως το «Διάταγμα των Μεδιολάνων». 324 Ο Κωνσταντίνος Α΄, μόνος ρωμαίος αυτοκράτορας Μια περίοδος εμφύλιου πολέμου ολοκληρώνεται με νίκη του Κωνσταντίνου Α΄ ο οποίος παραμένει μονοκράτορας. Ταυτόχρονα αποφασίζει να συντηρήσει και να επεκτείνει την ελληνική πόλη Βυζάντιο, αρχαία αποικία των Μεγαρέων στις ακτές του Βοσπόρου, για να με
“καί ἐπί τῆς αὐτοῦ βασιλείας ἐνεκαινίσθη τό τότε Βυζάντιον ἐπί τῆς ὑπατείας Γαλλιανοῦ καί Συμμάχου, Τοῦ αὐτοῦ δέ βασιλέως Κωνσταντίνου ποιήσαντος πρόκεσσον ἐπί πολύν χρόνον, ἀπό Ρώμης ἐλθόντος ἐν τῷ Βυζαντίῳ ὅστις καί τό πρώην τεῖχος τῆς αὐτῆς πόλεως, ἐκέλευσεν αὐτήν Κωνσταντινούπολιν λέγεσθαι, ἀναπληρώσας καί τό Ἱππικόν καί κοσμήσας αὐτό χαλκουργήμασι καί πάσῃ ἀρετῄ, κτίσας ἐν αὐτῷ καί κάθισμα θεωρίου βασιλικοῦ καθʹ ὁμοιότητα τοῦ ἐν Ρώμῃ ὅντος.” (Ἰωάννης Μαλάλας: "Χρονογραφία")