Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

Η επιστολή του Ιωάννου Δούκα Βατάτζη στον Πάπα


Ολόκληρη η επιστολή του Ιωάννου Γ' Δούκα Βατάτζη στον Πάπα Γρηγόριο Θ' το 1237. Η Δύση, εκτός της εκκλησιαστικής πρωτοκαθεδρίας, απαιτούσε και την πολιτική. Στα πλαίσια μάλιστα της παπικής πονηριάς ο Γρηγόριος ανέφερε ότι η Σοφία των Ελλήνων θα αναγνώριζε τα δίκαια της ρωμαϊκής Εκκλησίας:
"Ιωάννης εν Χριστώ τω Θεώ πιστός βασιλεύς και αυτοκράτωρ Ρωμαίων ο Δούκας τω αγιωτάτω πάπα της πρεσβυτέρας Ρώμης Γρηγορίω σωτηρίας και ευχών αίτησιν.
Οι αποσταλέντες της σης αγιότητος κομισταί του γράμματος τούτου διετείνεντο ότι είναι της σης αγιότητος, αλλ’ η βασιλεία μου, αναγνούσα τα γεγραμμένα, δεν ηθέλησε να πιστεύση ότι είναι σον, αλλ’ ανθρώπου ζώντος εν εσχάτη απονοία έχοντος δε την ψυχήν πλήρη τύφου και αυθαδείας διότι πώς να μην υπολάβωμεν τοιούτον τον γράψαντα … μη διδαχθέντα περί του μεγέθους της αρχής ημών και της δυνάμεως;
Δεν είχομεν χρείαν σοφίας ίνα διαγνώσωμεν τις και ποίος είναι οσός θρόνος. Εάν έκειτο επί των νεφελών ή μετέωρός που, ίσως υπήρχεν ανάγκη σοφίας μετεωρολογικής προς ανεύρεσίν του, αλλ’ επειδή είναι εστηριγμένος επί της γης, και ουδόλως διαφέρει των λοιπών θρόνων, η τούτου γνώσις πρόχειρος είναι τοις πάσιν.

Και ότι μεν από του ημετέρου γένους η σοφία και το εκ ταύτης αγαθόν ήνθησε και εις άλλους διεδόθη, καλώς είρηται. Πως όμως ηγνοήθη ή και μη αγνοηθέν πως εισηγήθη ότι μετά της σοφίας είναι προσκεκληρωμένη εις το γένος ημών παρά του μεγάλου Κωνσταντίνου και η βασιλεία; Τις αγνοεί ότι ο κλήρος της διαδοχής εκείνου εις το ημέτερον διέβη γένος και ότι ημείς είμεθα οι τούτου κληρονόμοι και διάδοχοι.

Ημείς βιασθέντες μετεκινήθημεν του τόπου, αλλά δεν παραιτούμεθα τα δικαιώματα ημών επί της αρχής και του κράτους της Κωνσταντινουπόλεως. Ο βασιλεύων άρχει και κρατεί έθνους και λαού και πλήθους ουχί λίθων τε και ξύλων άτινα αποτελούσι τα τείχη και τα πυργώματα.
Το γράμμα σου περιείχε και τούτο, ότι κήρυκες της σης τιμιότητος το του σταυρού διήγγειλαν κήρυγμα εις όλον τον κόσμον, και ότι πλήθος ανδρών πολεμιστών έσπευσεν εις εκδίκησιν της Αγίας Γης. Τούτο μαθόντες εχάρημεν και ελπίδων μεστοί γεγόναμεν ότι ούτοι εκδικηταί των αγίων τόπων ήθελον αρχίσει την εκδικίαν από της ημετέρας πατρίδος και ότι ήθελον τιμωρήσει τους αιχμαλωτιστάς αυτής, ως βεβηλώσαντας αγίους οίκους ως ενυβρίσαντας θεία σκεύη, και πάσαν ανοσιουργίαν διαπράξαντας κατά χριστιανών. Επειδή όμως το γράμμα ωνόμαζε Βασιλέαν τον Ιωάννην Βρυέννιον της Κωνσταντινουπόλεως … και προς βοήθειαν τούτου εστέλλοντο οι νέοι σταυροφόροι, εγελώμεν αναλογιζόμενοι την των αγίων τόπων ειρωνίαν και τα κατά του σταυρού παίγνια.
Επειδή δε η ση τιμιότης διά του γράμματος παρακινεί να μην παρενοχλώμεν τον σον φίλον και υιόν Ιωάννην Βρυέννιον, καθιστώμεν γνωστόν … ότι δεν γνωρίζομεν που γης ή θαλάσσης είναι η επικράτεια αυτού του Ιωάννου. Εάν δε περί Κωνσταντινουπόλεως είναι ο λόγος δήλων καθιστώμεν … ως ουδέποτε παυσόμεθα μαχόμενοι και πολεμούντες τοις κατέχουσι την Κωνσταντινούπολιν. Ή γαρ αν άδικο ίημεν και φύσεως νόμους και πατρίδος θεσμούς και πατέρων τάφους και τεμένη θεία και ιερά, ειμή εκ πάσης της ισχύος, τούτων ένεκα διαγωνισόμεθα.
Η βασιλεία μου πάνυ ορέγεται και ποθείν ίνα διασώση το προς την αγίαν της Ρώμης Εκκλησίαν προσήκον σέβας … μόνον εάν και η ση αγιότης μη παρίδη τα δικαιώματα της ημετέρας βασιλείας.
Περιοδικό Αθήναιον Α' 1872 (αναφέρεται και από τον Απόστολο Βακαλόπουλο στο 8τομο μνημειώδες έργο του: "Ιστορία του νέου ελληνισμού") 

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Οι Δήμοι και ο ρόλος τους στο βυζαντινό κράτος

Οι «Δήμοι» στο Βυζάντιο αποτελούν κατάλοιπο των δημοκρατικών θεσμών. Αρχικά λειτουργούσαν ως λαϊκές ομάδες οι οποίες, στη συνέχεια, μετεξελίχθησαν σε αθλητικά σωματεία τα οποία είχαν επιφορτιστεί με την οργάνωση των ιππικών αγώνων.   Με την πάροδο του χρόνου, αυτά τα σωματεία απέκτησαν υπολογίσιμη πολιτική ισχύ. Από μαρτυρίες τις οποίες έχουμε η δραστηριότητά τους λάμβανε χώρα σε όλες τις μεγάλες πόλεις της Βυζαντινής αυτοκρατορίας, τόσο στον ελλαδικό χώρο (Ρόδος, Γόρτυνα, Νέα Αγχίαλος κ.ά)  όσο και στη Μικρά Ασία (Μίλητος, Έφεσος Κύζικος, Πριήνη, Στρατονίκεια κ.ά), την Ανατολή (Αντιόχεια, Ιερουσαλήμ, Καισάρεια Παλαιστίνης, Έμεσα κ.ά) και την Αίγυπτο (Αλεξάνδρεια, Οξύρυγχος, Αντινόη κ.ά). Οι Δήμοι διακρίνονταν από τον χρωματισμό που είχαν τα εμβλήματά τους. Έτσι είχαμε τους Πράσινους, τους Λευκούς, τους Βένετους και τους Ρούσιους. Δηλαδή τέσσερις ξεχωριστούς Δήμους.  Επισήμως δεν είχαν κάποια πολιτική εξουσία. Από τον 5ο αιώνα οι αρχηγοί τους διορίζονταν από τον αυτοκρά

ΜΕΛΕΤΗ ΧΑΛΚΙΝΟΥ ΦΟΛΛΕΩΣ ΙΟΥΣΤΙΝΙΑΝΟΥ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ

Περιγραφή Νομίσματος και σκιαγράφηση ιστορικού πλαισίου, εντός του οποίου εξεδόθη “ο δε αυτός βασιλεύς προεχειρίσατο κόμητα λαργιτιώνων Εν Κωνσταντινουπόλει τον από υπάτων Ιωάννην τον Παφλαγόνα τον λεγόμενον Καϊάφαν` όστις άπαν το προχωρόν κέρμα το λεπτόν εποίησε φολλερά προχωρείν εις πάσαν την Ρωμαϊκήν κατάστασιν έκτοτε” Ιωάννης Μαλάλας “Χρονογραφία” (για τους Φόλλεις που έκοψε ο Αναστάσιος) Ι. Εισαγωγή Η βυζαντινή νομισματική συνέχισε την ρωμαϊκή παράδοση της εκδόσεως τριών διαφορετικών νομισμάτων. Το ρωμαϊκό κράτος είχε σε κυκλοφορία χρυσά, αργυρά και χάλκινα νομίσματα. Το βυζαντινό το μιμήθηκε, μόνο που οι ονομασίες των νομισμάτων άλλαξαν. Το χρυσό ρωμαϊκό Aureus διεδέχθη ο χρυσούς Solidus, το αργυρό δηνάριο (Denarius) αντικαταστάθηκε από το Μηλιαρέσιον ενώ το χάλκινο Σεστέρτιο (Sestertius) έδωσε την θέση του στον Φόλλι. Η βυζαντινή νομισματική κυριαρχία είναι καθολική κατά την διάρκεια των μεσαιωνικών χρόνων. Σημείο καμπής αποτελεί ο 11ος αιώνας και

Ιστοριογραφικές πηγές για το Βυζάντιο

Οι πηγές, από τις οποίες αντλούμε πληροφορίες για την Βυζαντινή αυτοκρατορία, είναι δύο ειδών: οι άμεσες και οι έμμεσες. Ως άμεσες πηγές έχουμε τις εξής: ·        Νομοθεσία, για παράδειγμα ο Codex Theodosianus ή το Corpus   Iuris Civilis —   Πρακτικά και κανόνες των Οικουμενικών Συνόδων —   Πρακτικά και κανόνες τοπικών Συνόδων —   Τα διάφορα έγγραφα που σώζονται (κυρίως σε παπύρους), κρατικά ή ιδιωτικά —   Επιγραφές, π.χ επιτύμβιες, επιγραφές μνημείων κ.λ.π —   Σφραγίδες, π.χ Χρυσόβουλα, Αργυρόβουλα, Μολυβδόβουλα —   Νομίσματα, π.χ ο βυζαντινός Σόλιδος, τα αργυρά Μιλιαρέσια, ή οι χάλκινες Φόλλεις —   Μνημεία —   Έργα Μικροτεχνίας, π.χ από Σμάλτο, Ελεφαντοστό κ.λ.π —   Μικρογραφίες, π.χ από το Χειρόγραφο του Σκυλίτζη —   Έργα πρακτικής χρησιμότητας για την κρατική διοίκηση και την στρατιωτική οργάνωση, π.χ για θέματα εθιμοτυπίας ή ιεραχικής τάξεως όπως τα έργα του Κωνσταντίνου του Ζ’ του Πορφυρογέννητου (945-959) —   Εκκλησιαστικά τακτικά ( Notita